Door: Frans Ettema
Vrijdag 23 mei zijn Frans en Acronius Ettema, beide vraag-ambassadeur van het Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân, op pad geweest met Zef Hemel. Aanleiding was de presentatie die Zef Hemel heeft gegeven op de slotbijeenkomst van de landschapscursus 2025 op 13 maart jl, in Westhem.
We hebben Zef uitgenodigd om samen met ons 12 kilometer te gaan lopen rond Blauwhuis. Onderweg hebben we uitvoerig gepraat over de historie van het dorp Blauwhuis, de Hemdijk en over het landschap in en om de Sensmeerpolder. Als architectuurhistoricus kon een bezoek van Zef aan de St.Vituskerk in Blauwhuis (ontworpen door Pierre Cuypers) niet uitblijven.
Koster John Weel heeft ons enthousiast rondgeleid.
Zef Hemel (68) komt uit Emmen, studeerde ooit af als planoloog aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkte twintig jaar als planoloog in Amsterdam. Sinds 2022 bezet hij de Abe Bonnema-leerstoel aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en TU Delft. Te voet denkt hij na over de toekomst van Noord-Nederland, ontwikkelt daarover een visie en schrijft er een boek over.
Het is fascinerend om te ervaren wat er tijdens zo’n wandeling allemaal aan de orde kan komen. De Hemdijk en de aangrenzende Sensmeerpolder hebben een lange historie. Onderweg zijn er veel elementen in het landschap die aanleiding zijn voor verhalen, vragen en discussie. We hebben uitvoerig gesproken over de verschillende functies van het landschap en de manier waarop deze functies vaak strijdig zijn met elkaar, maar ook waar en op welke manier functies elkaar kunnen versterken. We hebben het productielandschap op veel plaatsten gezien en besproken, maar ook met verwondering gekeken naar kruidenrijk grasland en percelen die vrijwel geheel uit productie zijn genomen. Opvallend was het ontbreken van weidevogels in het hele gebied ongeacht de manier waarop het land werd gebruikt.
De discussie over de functies en het doel van het landschap en de middelen die we hebben om dat doel te bereiken was heel boeiend. Het was verrassend hoe Zef ons in deze discussie heeft meegenomen met zijn ervaring in een vergelijkbare problematiek op het Chinese platteland. Waar in Nederland vaak wordt gestuurd op natuurherstel en biodiversiteit als het ultieme doel wat bereikt moet worden, wordt op het Chinese platteland herstel van biodiversiteit nadrukkelijk ingezet als middel voor herstel en vitalisering van het platteland. Boeiend om te kijken wat we daarvan kunnen leren.
Het was een voorrecht om met Zef Hemel te wandelen in wat wij vaak beschouwen als ons ‘eigen’ landschap. We hebben nieuwe paden ontdekt en nieuwe inzichten gekregen. Met een bezoek aan de kerk en een stevig uitsmijter in café “De Freunskip” hebben we de dag afgesloten.
Lees hier het blog van Zef Hemel over de wandeling.