Boek een ambassadeur
Nationaal Landschap Zuidwest FryslânLeer het landschap kennen met een local
Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân heeft maar liefst 420 ambassadeurs. Zij wonen verspreid over het gebied en hebben allemaal een speciale cursus gevolgd bij het Bezoekerscentrum. Een select gezelschap zet zich in als ‘gids’. Deze ambassadeurs brengen hun enthousiasme voor het landschap graag op je over, ieder vanuit hun eigen interesse en met een eigen activiteit.
Boek gratis een activiteit en maak op persoonlijke wijze kennis met het Nationaal Landschap. Leuker bestaat niet.
Maximaal 4 personen
De activiteiten van de ambassadeurs zijn voor maximaal 4 personen*. Voor een excursie met een grotere groep kun je bij de natuurorganisaties terecht.
* Tenzij anders aangegeven.
Boek in 2 stappen
1. Boek hieronder een activiteit die je aanspreekt
2. Aan de hand van de mail die je krijgt, kun je een dag en tijdstip afspreken met de ambassadeur
Geniet van je unieke kennismaking met het landschap!
Activiteiten van ambassadeurs
Alle activiteiten zijn gratis, tenzij anders aangegeven
Wandel langs historie en roofvogels in bosgebied Elfbergen
Start: Bezoekerscentrum Mar en Klif (De Brink 4, Oudemirdum)
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 2 uur
Door: Piet Salverda
Maak een heerlijke wandeling vanuit het centrum van Oudemirdum en ontdek het prachtige bosgebied Elfbergen met al zijn sociale historie. Liefhebber van roofvogels? Ook deze zijn te zien in dit gebied, Piet vertelt je er graag over.
Wandelrondje Vegelinbossen bij Sint-Nicolaasga
Start: Huisterheide bij Sint Nicolaasga
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 2,5 uur (8 km)
Door: Annelien Ellerman
De zandrug van Sint Nicolaasga verheft zich tussen de Friese meren. De belofte van droge voeten tussen de moerassen, venen en plassen trok vanaf de Middeleeuwen de eerste permanente bewoners. Hier liggen de Vegelinbossen, in 1722 aangelegd in opdracht van burgemeester Johan Vegelin van Claerbergen. Het gebied veranderde in aanzien en is nu in trek bij toeristen. We maken een mooie, afwisselende wandeling waarin je hoort over de historie van het landgoed, zijn bewoners, de bossen en omringende landerijen.
Bezoek aan landhuis en atelier Heechsicht aan het Heegermeer
Start: Nummer 2, Indijk
Landschap: Veen- en merengebied
Duur: 1 uur
Door: Yolanda van Dongen en Enno Romkema
Kom met de boot, kano, fiets, auto of te paard naar onze inspirerende plek pal aan het Heegermeer. Waar nu een landhuis staat, stond vroeger een klein boerderijtje. Yolanda en Enno vertellen over de geschiedenis van deze plek en maken met jou een wandeling over hun terrein, waar het door bomen, kruidengras en een vogelpoel goed toeven is voor vogels en andere dieren. Neem plaats op het bankje en geniet van de stilte. Daarna ben je van harte welkom in het atelier van Yolanda, ze laat graag haar werk zien.
Fietstocht: Historie van de Hemdijk
Start: Tjerkwerd, Blauwhuis, Westhem, of daar tussenin
Landschap: Veen/meren, Klei/terpen
Duur: 2 tot 2,5 uur
Door: Frans Ettema
De Hemdijk, van Sneek naar Tjerkwerd, is oorspronkelijk een middeleeuwse binnenwaterkering ter bescherming van de aanliggende hemmen; laaggelegen gebieden van klei, of klei-op-veen. De dijk heeft een lange geschiedenis en is in drie verschillende perioden aangelegd. Na aanleg van de Sensmeerpolder en de Atzebuursterpolder in 1663 kreeg de Hemdijk zijn huidige ligging.
Vogels kijken in de Workumerwaard
Start: Werkschuur It Fryske Gea aan Slinkewei
Landschap: IJsselmeerkust
Duur: 1,5 uur tot een dagdeel
Door: Gerard Bos
De Workumerwaard aan het IJsselmeer is in trek bij zowel watervogels als weidevogels. Door de Afsluitdijk viel deze zandplaat droog en werd een deel ingepolderd voor landbouw. Ga in het voorjaar met Gerard op pad en ontdek of de grutto’s – al dan niet geringd – gearriveerd zijn. En misschien zie je wel de steeds zeldzamere kemphaan, of hoor je de veldleeuwerik. Eigen vervoer én verrekijker worden aanbevolen.
Wandeling door het Rijsterbos
Start: Rijs
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 1,5 uur
Door: Klaas Haringa
Op de stuwwallen van Gaasterland ligt dit gevarieerde bos. Het Rijsterbos grenst aan het IJsselmeer en door de aanleg van stervormige lanen leent dit bos zich voor een prachtige wandeling. Vanaf het Mirnserklif is het uitzicht over het IJsselmeer magnifiek. Wil je weten hoe dit bos is ontstaan, wat zich hier afspeelde en hoe het er nu voor staat? Wandel mee met Klaas.
Wandeling rondom de Sensmeerpolder bij Blauwhuis
Start: Blauwhuis
Landschap: Veen- en merengebied
Duur: 2,5 uur (7 km)
Door: Acronius Ettema
In 1633 is het Sensmeer drooggelegd, resultaat was een polder met unieke eigenschappen en een dorp met een geheel eigen karakter: Blauwhuis. De wandeling (deels onverhard) voert rondom de Sensmeerpolder en laat prachtig zien hoe deze polder vormgegeven is. Alvast meer over de Sensmeerpolder en Blauwhuis zie je in deze video met Acronius.
“We hebben een wandeling gemaakt met Acronius in Blauhús en ontdekten op een zeer informatieve en aangename manier de geschiedenis van het veen en de polder. We genoten van een mooie wandeling rond de boerderijen en sloten af met een kopje koffie in een gezellig café. Echt een aanrader!” – Arleta en Gerald
Ook een reactie achterlaten?
Wandeling (geschiedenis) haventje van Laaxum
Start: Haventje Laaxum
Landschap: IJsselmeerkust
Duur: 1 uur
Door: Liesbeth van der Kaaden
Ontdek een stukje paradijs aan de Friese kust, waar de tijd lijkt stil te staan en de zee de verhalen fluistert van eeuwen terug. Laat je verrassen door de geschiedenis van het kleinste haventje aan de voormalige Zuiderzee. Welkom in Laaksum, waar elke golf een nieuw avontuur inluidt.
“Wat een geweldige rondleiding door Liesbeth in Laaxum! Eerst kregen we de kans om een charmant oud vissershuisje van binnen te bekijken, wat een unieke ervaring was. Daarna bezochten we de pittoreske haven, waar we genoten van de rust en de prachtige omgeving. Het hoogtepunt was zeker het eten van een heerlijk bakje kibbeling bij het water. Dit alles maakte de tour tot een onvergetelijke belevenis.” ????????⚓️ – Arleta en Gerald
Ook een reactie achterlaten?
Rondwandeling door Gaastmeer
Start: In Gaastmeer
Landschap: Veen- en merengebied
Duur: ca. 1,5 tot 2 uur
Door: Maurits Dantuma
Rondwandeling door één van Frieslands mooiste dorpen, gelegen in het veen-weide gebied tussen de meren. Hier kan men nog het oude Friesland zien, met zijn rust en vergezichten. In het voorjaar zijn er weidevogels te zien en te horen. Tijdens de wandeling is er ook aandacht voor het verleden, zoals de palinghandel op Londen.
Ook een reactie achterlaten?
In stilte verdwalen? (fiets of wandelen)
Start: omgeving Workum
Landschap: divers
Duur: in overleg
Door: Ellen Postma
Houd je van rust en stilte, kom dan naar Workum. Waar vogels fluiten, het water kabbelt en de geur van bloeiend grasland je omringt. Hier vind je plekken die je verrassen, je verstillen. Maar weet je ze te vinden? De Workumer Waard, het Soal, de Workumer Mar of de Alddyk? Ellen ‘verdwaalt’ graag in de rust en neemt je graag mee: “Na een kop thee kijken waar we uitkomen?”
Ook een reactie achterlaten?
Word verrast door natuur (op voormalig weiland)
Start: Cornwerd (boven Makkum)
Landschap: Klei/terpen, IJsselmeerkust
Duur: 2 uur
Door: Junte en Diety Lohman (IVN-natuurgidsen)
Een unieke plek waar weiland deels is omgevormd tot natuurgebied. Door de komst van bomen, water, struiken en planten is de biodiversiteit zichtbaar verbeterd. Verken het gebied tijdens een mooie excursie met allerlei weetjes en een leuke opdracht. Verwonder je over de verhalen achter dit bijzondere project. Geschikt als bedrijfsuitje of met familie of vrienden (min. 4, max. 10 personen). Boekbaar van juni t/m september.
“Wij hebben als teamuitje van onze huisartsenpraktijk een zeer geslaagde middag gehad in het prachtige natuurgebied de Lytse Eenhoorn. Junte en Diety hebben veel kennis van inheemse planten en insecten en vertellen vol passie over de levenscyclus van bijvoorbeeld bijen of libellen. Daarnaast hebben zij ook weet van de medicinale werking van kruiden en planten, wat wij als (para)medici natuurlijk erg interessant vonden” – Monica
“We hebben een hele mooie middag gehad in Cornwerd. Er is zoveel te zien, te beleven, je komt er helemaal tot rust. Prachtig project, en hele enthousiaste rondleiders Diety en Junte” – Gosse
Ook een reactie achterlaten?
Wandeling langs de Luts en door de bossen
Start: Balk
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: in overleg (1 tot 4 uur)
Door: Ria Brouwer
De Luts is een water dat loopt vanaf het Slotermeer bij Balk naar… Ja, waarheen eigenlijk? Wat is precies het verloop van de Luts? Is het een riviertje of een vaart? En hoe is deze ontstaan. Al wandelend over (onverharde) paden langs de Luts kan Ria je hier van alles over vertellen. De terugweg wandelen we door de Gaasterlandse bossen en ook daar vertelt Ria je over.
Wandeling door natuurgebied de Wolvetinte
Start: It Heidenskip
Landschap: Klei, veen/meren
Duur: 1 uur (van 1/7 – 1/4 een half uur)
Door: Fouke de Vries
Vanaf het informatieplateau vertelt Fouke je over de geschiedenis van dit ‘nieuwe’ natuurgebied, de vogels die hier allemaal voorkomen en over de mysterieuze naam van het gebied. Loop langs de polderdijk voor het ‘oerpoldergevoel’ – naar het boek van Hylke Speerstra – en ervaar de rust en ruimte. Nog niet genoeg gezien? Bezoek dan nog het museum in de imposante boerderij. Parkeren kan achter in de Skar van it Heidenskip.
Boswandeling rondom Landgoed Kippenburg
Start: Oudemirdum
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 1,5 uur
Door: Bart Starke
Bart is geboeid door de geschiedenis van Gaasterland, en specifiek van Landgoed Kippenburg en zijn vroegere bewoners: de adellijke familie Van Swinderen. Een familie die veel heeft betekend voor Gaasterland en waarmee zijn voorouders indirect verbonden zijn. Bart combineert de boswandeling rondom Kippenburg graag met verhalen over de familie Van Swinderen. Groepen van max. 6 personen mogelijk.
Wandeling over natuurterrein Slauerhoff
Start: Ruigahuizen
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 1,5 uur
Door: Fêdde Bergsma
Fêdde vertelt over de aanleiding, ontwikkeling en huidige staat van het natuurterrein. Tijdens de wandeling bekijk je bijenkorven, de ‘wilgentent’, kunstwerk ‘de Hynstebiter’ van Jan Osinga en beklim je de mijmer-hut. Afhankelijk van de periode bloeien er diverse planten, in de zomer wel 80 soorten! Afhankelijk van het weer ontvangt Fêdde je thuis of op het Slauerhoff natuurterrein.
Brekkenpaed en Workum (fiets)
Start: Oudega (Súdwest-Fryslân)
Landschap: Veen/meren, klei/terpen
Duur: 2 uren (20-25 km)
Door: Klaas Haringa
Zuidwest Fryslân staat bekend om zijn water. Maar ook zijn er mooie natuurgebieden, fietsroutes en historische steden, zoals Workum. Deze fietstocht gaat vanuit Oudega (SWF) via het Brekkenpaed naar Workum, en via It Heidenskip en Gaastmeer terug naar Oudega. Inclusief 1 of 2 pontjes (afhankelijk van weer en wind). Meer horen over waterwegen, natuur en elfstedenstad Workum? Fiets mee met Klaas.
Wandeling door Jolderbos en langs Oudemirdumerklif
Start: Oudemirdum bij Bezoekerscentrum Mar en Klif
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 1,5 uur tot een dagdeel
Door: Gerard Bos
Maak kennis met het Jolderbos, één van de oudste bossen van Gaasterland. Samen met Gerard luister je naar de vogels en ontdek je welke bomen, planten en paddenstoelen er groeien. Zijn er nog sporen te ontdekken van vroegere activiteiten in het bos, of een dassenburcht? Ook vertelt Gerard over het ontstaan van de Gaasterlandse kliffen en breng je een bezoek aan het Oudemirdumerklif. Geniet van het uitzicht!
Vogels kijken vanuit vogelkijkhutten aan het IJsselmeer
Start: Mirnser Klif bij Paviljoen ‘t Mar
Landschap: Stuwwallenlandschap & IJsselmeerkust
Duur: 1,5 uur tot een dagdeel
Door: Gerard Bos
Neem plaats in de vogelkijkhutten ‘De Mokkebank’ bij Mirns en ‘de Swan’ bij de Bocht van Molkwerum; prachtige plekken waar (water)vogels en eenden graag vertoeven. Misschien spot je bijzondere soorten als de visarend of zeearend, of zie je tijdens de korte wandelingetjes van en naar de vogelkijkhut wel de kleine karekiet of het baardmannetje. Eigen vervoer is aanbevolen en neem vooral de verrekijker mee.
Fietsen door en langs de voormalige Workumermar
Start: Prysterhoek, Workum
Landschap: Kleigebied met droogleggingen
Duur: 1,5 uur (ca 10 km)
Door: Eric Mehlbaum
Fiets langs de Workumermar en Aeltsjemar, oude meren die rond 1877-1878 drooggelegd zijn voor landwinning. Je ziet nog steeds de contouren van deze meren in het landschap. De Aeltjsemar is met -3 NAP het laagste punt van Fryslân. Eric vertelt onderweg over de geschiedenis van dit gebied.
Rondje met aandacht voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer
Start: In overleg
Landschap: Weideland naar keuze
Duur: In overleg
Door: Bianca Domhof
Bianca is voorzitter van Agrarisch Collectief Sudwestkust en werkzaam in de agrarische sector. In de lente en zomer kun je Bianca boeken voor een wandeling of fietstocht door weidelandschap (naar keuze) in Zuidwest-Fryslân. Ze vertelt graag over de aspecten van agrarisch natuur- en landschapsbeheer en de gevolgen daarvan op het landschap. Wat doen (en vooral laten) boeren in het landschap voor de natuur?
Rûnlieding mei Teepriuwerijke bij De Reidikker
Beschikbaar in juli & augustus
Start: Murns (Mirns) / Murnser Klif
Landschap: Stuwwallenlandschap
Duur: 1 uur (in juli en augustus of in overleg)
Door: Baukje Miedema
Taal: Frysk (Nederlands op verzoek)
Nim ris de tiid om blommen te rûken en te betinken hoe’t se dan priuwe soenen. En genietsje dan fan in kop krûdetee op it Murnser Klif mei útsjoch oer de Iselmar. We dogge in slach troch de tún. Yn it flinterleantsje hoopje wij uteraard in kar út oan flinters te sjen. Yn de krûdetún ûntdekke wij hokker krûden en blommen geskikt binne foar tee. Achterhûs yn de greide en op it Klif bûge wij ús oer de wylde planten. Om te besluten mei in kop krûdetee op it Klif mei it útsjoch oer ús moaie Iselmar.
NL: Neem eens de tijd om bloemen te ruiken en te bedenken hoe ze zouden proeven. En geniet dan van een kop kruidenthee op het Mirnser Klif met uitzicht over het IJsselmeer. We doen een rondgang door de tuin. In het vlinderlaantje hopen we vlinders, bijen en andere insecten te spotten. In de kruidentuin ontdekken we welke kruiden en bloemen geschikt zijn voor thee. Achter het huis in het weiland en op het klif buigen we ons over de wilde planten. Om te besluiten met een kop kruidenthee op het Klif met het uitzicht over het mooie IJsselmeer.
Twee van jullie ambassadeurs hebben ons in de voorbereiding erg goed geholpen om een mooie route uit te zetten door Z.W.Friesland. Als startpunt is Stavoren gekozen. Met overnachtingen in de buurt van Hindeloopen, Oudega en Wolsum hebben wij per dag ongeveer 16 km afgelegd.
Tijdens de realisatie, tussen 15 en 18 mei, is die deskundigheid gerealiseerd omdat een van jullie ambassadeurs een deel van de route heeft meegelopen. Tijdens die momenten is er veel informatie gegeven over dijken en polders.
Naast het meer spirituele doel hebben jullie ambassadeurs meerwaarde toegevoegd aan ons initiatief. En dat willen we jullie graag laten weten. De ambassadeurs zijn Frans en Acronius Ettema.” – Henk en Douwe
Ook een reactie achterlaten?
Wiepkje in het Slauerhoff
Blogger Wiepkje boekte Fêdde Bergsma voor een wandeling over natuurterrein het Slauerhoff. “Alleen al de weg ernaartoe was een zaligheid. Een vrolijke Fêdde opent de deur en laat ons binnen in zijn paleisje tussen het groen.” (Bron: VVV Waterland van Friesland)
Excursie met grotere groep? Vraag een natuurorganisatie
Het veld in met een groep onder leiding van een boswachter of andere specialist? Natuurorganisaties bieden die mogelijkheid in de natuurgebieden die ze beheren.
Lezing houden? Boek een grut-ambassadeur
Boeiende lezing organiseren? Boek een van onze grút-ambassadeurs, stuk voor stuk ervaren vertellers die veel weten over het Nationaal Landschap in z’n geheel.
Word ook ambassadeur
420 inwoners gingen je al voor
Ben jij trots op het bijzondere landschap waarin we wonen? Wil je er meer over weten en je kennis delen met geïnteresseerde bezoekers of inwoners? Volg dan de cursus ‘Ambassadeur Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân’ bij Bezoekerscentrum Mar & Klif.
Ben je al ambassadeur en wil je gids worden? Stuur dan Geertje een e-mail.
#NationaalLandschap
Het Mirnser Klif vanaf het water? Het uitzicht over de Fluessen? De overtuinen van IJlst?
Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân heeft tal van prachtige plekjes. Deel je foto of herinnering!
